TINEA

TINEA

a Graeco φθίνειν, Graecis communiter σὴς dicitur, ab Hebr. es, vel sas, quod a verbo asas, i. e. consumi et tabescere, etiam βρῶσις dicta occurrit Math. c. 6. v. 19. ubi βρῶσιν non esle erosionem, sed tineae speciem, probari videtur posse ex Esai. c. 50. v. 9. ubi Herbraeum Gap desc: Hebrew, Theodotioni σὴς, Aquilae ἡβρῶσις redditur, Cum blatta saepe iungitur Poetis. Inquibus Horat. l. 2. Sat. 6. v. 118.

--- --- Cui stragula vestis;

Blattarum ac tinearum epulae, putrescat in arca.

Et Martialis, l. 6. Epigr. 60. v. 7.

Quam multi tineas pascunt, blattasque diserti.

Quare pro synon ymis quidam habent. Sed blatta inter scarabaeorum genera reponi videtur Plinio, l. 11. c. 28. et apud sequentis aevi Scriptores plane aliud est, purpura scil. au purpurae genus: quare amplius disquirendum. Ipsius verô tineae nihil tam proprium est, quam quod praecipue lanam et laneas vestes consumit, Iobi c. 13. v. 28. Esai. c. 50. v. 9. c. 51. v. 8. etc. Vide quoque Aristotelem, Histor. l. 5. c. 32. Plin. l. 11. c. 35. Isidorum, Alios. Unde composita vox σητόβρωτος, a tinea consumptus, est in vestium epithetis, ut et σητόκοπος a tineis pertusus, proprium enim earum κόπτειν, unde ἀκοπα, quae a tineis illaesa, Salmas. ad Solin. p. 949. Cui malo ut occurratur, polium Theophrastus Histor. l. 11. c. 16. absinthium Avicenna, Tom. Il. p. 136. citreum malum Plinius, aliaque, in arculis vestimentorum recludi, vestibusque apponi iubent. Vide hunc l. 20. c. 5. 6. 8. 9. l. 22. c. 25. alibique passim: ut et supra, ubi de Lapide pisce. Sed et libris tineas nocere, Martialis habet, d. l. et l. 14. Epigramm. 37.

Constrictos nisi das mihi libellos,

Admittam tineas, trucesque blattas.

Ubi dicere vult, ne libri in arcula ac scrinio a tineis comedantur, non nisi compactos oportere reponi. In lapides et metalla quoque valere, videtur colligi posse, ex Matth. c. 6. v. 19. 20. et Luc. c. 12. v. 33. ubi thesauros Chriftus in terra congeri vetar, ubi tinea corrumpit. Sed non gemmas solum et aurum vel argentem, verum et Vestes a Veterib. in thesauris fuisle repositas, discimus ex Esdr. c. 2. v. 69. Nehem. c. 7. v. 70. Iob, c. 27. v. 16. etc. Hinc apud Poetam. l. 9. Aen. v. 26. describitur Messapus,

———— dives pictai vestis et auri.

Et Susis capitis, Alexandrum in Regiis thesauris reperisse purputae hermionicae talenta quinque milia, decem minus ducentis annis ibi reposita, narrat Plut. Vide plura hanc in rem, apud Gerh. Ioh. Vosl. de Idolol. l. 4. c. 94. et Sam. Bochartum Hierozici Parte poster l. 4. c. 25. quorum hic, inter alia praeclara, de comparatione Dei cum tinea, Psalm. 39 v. 12. dissolvis, tamquam tinea, desiderabilia eius: et Oseae, c. 5. v. 12. Ero ut tinea Ephraimitis; vult, ait, occultâ Dei maledictione reprobos hipsos tabescere et quidquid illis carissimum est, sensim dissolvi et consumi, quamodo tinea caecô morsu absumit pretiosissima quaeque vestimenta --- Neque timendum est, ne vilescat Dei Maiestas, cum a Prophetis confertur cum tam vili animalculo. Nam, si proprie loqui velimus, non confertur Deus cum tinea: sed lentae Dei iudicia cum vitio, quod vesti a tinea accidit. Sensim enim id inolescit, ita ut, quod prius solidum atque integrum videbatur, tandem tacitô morsu conficiatur atque exedatur. De Tinearum et Murium die, vid supra Dies.